Hiperkifoza – zapobieganie, leczenie, ćwiczenia
Bardzo często podczas pierwszego spotkania z klientem, w trakcie przeprowadzenia wywiadu słyszę:
“Mam kifozę piersiową i co ja mam z tym zrobić? “.
Uśmiecham się do klienta i mówię:
„Ja też mam, nie przejmuj się”.
🙂
Zacznijmy od wyjaśnienia i usystematyzowania pojęć.
Co to jest kifoza piersiowa?
Co to za tajemniczy stwór? Kifoza piersiowa (kyfoza) to naturalna, fizjologiczna krzywizna kręgosłupa występująca w odcinku piersiowym kręgosłupa, charakteryzująca się łukowatym wygięciem kręgosłupa ku tyłowi (kyphosis). Jest to więc bardzo dobry stwór, w dodatku przydatny i mający wiele zadań do wykonania wraz z innymi odcinkami kręgosłupa. Są to m.in.:
- Rola podporowa;
- Jest strukturą sztywną lub elastyczna, zależy, jakie są potrzeby;
- Chroni rdzeń kręgowy, jego korzenie oraz zwoje i włókna układu wegetatywnego;
- Wraz z żebrami stanowi ochronę narządów wewnętrznych (płuca, serce);
- Amortyzuje mikrourazy grawitacyjne np. przy lokomocji czy przy podnoszeniu ciężarów;
Dysfunkcją, jaką większość moich klientów ma na myśli, jest pogłębiona kifoza piersiowa (hiperkifoza) i jest stanem patologicznym w obrębie kręgosłupa. Charakteryzuje się nadmiernym wygięciem ku tyłowi fizjologicznej krzywizny kręgosłupa, powodując tym samym zapadnięcie klatki piersiowej, zaburzenie ruchomości żeber oraz stawów barkowych, czego efektem może być zmniejszenie pojemności życiowej płuc. Przy tej wadzie często występują odstające i rozsunięte łopatki, protrakcja barków oraz wysunięcie głowy ku przodowi.
Brak korekcji wady może spowodować zwiększenie ryzyka pojawienia się chorób układu oddechowego, trawienia, ból w obrębie kompleksu barkowo-łopatkowego czy bóle głowy.
Mięśniami najbardziej rozciągniętymi oraz osłabionymi przy tej wadzie postawy są:
- czworoboczny grzbietu,
- równoległoboczny grzbietu,
- najszerszy grzbiety,
- prostownik grzbietu odc. piersiowy,
- karku,
- dźwigacz łopatki,
- rozciągnięte są więzadła: żółte, międzykolcowe, nadkolcowe, długie tylne.
Mięśniami nadmiernie napiętymi i przykurczonymi są:
- piersiowy większy,
- piersiowy mniejszy,
- zębaty przedni,
- międzyżebrowe,
- przykurczone jest więzadło podłużne przednie kręgosłupa.
Jak powstaje pogłębiona kifoza piersiowa (hiperkifoza)?
Należy spojrzeć, jakie jest podłoże powstania tej wady postawy. I tu wyróżniamy zmiany o charakterze nabytym i wrodzonym. Zmiany o charakterze wrodzonym powstają w wczesnym stadium życia i bardzo trudno można je skorygować. Natomiast przy hiperkifozie nabytej, zmiany pojawiają się w przypadku wystąpienia takich chorób jak:
- ZZSKA – zesztywniające zapalenie stawów,
- Krzywica,
- Gruźlica kości,
- Choroba Scheuermanna.
Najczęściej przy nabytej zmianie duży wpływ ma nieprawidłowo prowadzony styl życia, który prowadzi do wystąpienia nierównowagi mięśniowej, który spowodowany jest przez:
- Ograniczoną aktywność fizyczną
- Przebywanie w wymuszonych nieprawidłowych pozycjach w pracy czy w domu
- Wady wzroku
Bardzo często można zauważyć taką postawę u dziewczynek w wieku dojrzewania, gdzie świadomie garbią się, by ukryć rozwijające się piersi. Niestety w obecnych czasach największą chorobą jest smartfon. Osoby, które nagminnie używają urządzenia, nazywamy “smartfonową szyją” czy “postawą smartfonową”. Oczywiście nie wszystkie osoby, które korzystają ze smartfona, będą miały problemy przeciążeniowe w obrębie aparatu ruchu, jednak niestety skala problemu jest ogromna.
Jak zapobiegać hiperkifozie?
W pełni nie da się zapobiec tego typu wadom, bo jeżeli osoby mają tendencje do garbienia się, przebywania w nieprawidłowych pozycjach, niestety doprowadzi to do powstania zaburzeń i dysbalansu mięśniowego.
Jak korygować hiperkifozę?
Należy uczyć się świadomości własnego ciała i prawidłowego ułożenia go w przestrzeni. Drugim i moim zdaniem najważniejszym aspektem są oczywiście ćwiczenia, które mają na celu:
- nauczenia prawidłowych wzorców ruchowych,
- odzyskania prawidłowej fizjologicznej ruchomości stawów,
- odbudowanie siły i elastyczności mięśni,
- przywrócenie prawidłowego balansu mięśniowego (ćwiczenia rozciągające izometrycznie dla mięśni przykurczonych, ćwiczenia wzmacniające dla mięśni osłabionych).
Przykładowy protokół postępowania przy hiperkifozię piersiowej:
- Rozciąganie izometryczne: skupiamy się na mięśniach najbardziej przykurczonych w tym przypadku mm. piersiowych etc;
- Mobilizacja: dotyczy przede wszystkim odcinka piersiowego kręgosłupa, ma to na celu zwiększenie ruchomości w stawach międzywyrostkowych;
- Ćwiczenia wzmacniające: dotyczą przede wszystkim mięśni grzbietu;
- Ćwiczenia korekcyjne: nauka nawyku utrzymania prawidłowej postawy ciała;
- Ćwiczenia oddechowe: nauka fazy wdechu torem piersiowym.
Na profilu www.fb.me/movefactorystudio znajdziecie krótki filmik z przykładowymi ćwiczeniami do wykonania. 🙂
Bibiliografia:
- Johnson J. Korekcja postawy ciała. Techniki terapeutyczne. Wyd. Urban & Partner, 2018
- McGill S. Postaw na plecy . Jak zbudować program treningowy w oparciu o wyniki badań naukowych. Wyd. Galaktyka , 2019
- Bochenek A. Reicher M. Anatomia Człowieka Tom I. Wyd. PZWL Wydawnictwo Lekarskie , 2010
Masz pytania?
Napisz do nas
